یازینب(س)

بدترین بیماری برای روح ، قساوت قلب است. توجه عزیزانی که می گویند: عبادت

ونماز وروزه برای چیست؟ برای این که روح سالم شود واز قساوت بیرون بیاید . رفتن

به قبرستان ، دیدن زندگی افراد ، عیادت بیماران ، به مجلس روضه رفتن وشنیدن

سخنان اهل بیت (علیهم السلام) ، قساوت را از بین می برد . به خلاف آن ، آمال

وآرزوهای طولانی ، دنیا پرستی وموسیقی شنیدن قساوت می آورد. ساده تر بیان

کنم : یک پاسخ اصلی به این پرسش که چرا ما بندگی وعبادت می کنیم وچرا ما

نماز می خوانیم ، همین است که ما می خواهیم روحمان هم سالم باشد . چرا

حمام می رویم یا لباسهایمان را می شوییم؟ چون می خواهیم تمیز وسالم باشیم.

پیامبر (صلی الله علیه وآله)فرمود: روح شما روزی پنج بار با نماز شستشو داده می شود .

قرائت قرآن ومعنویت؛ باعث شستشوی روح انسان است واگر انسان از این

موضوع غافل شود، کم کم برایش خطرناک می شود.

مشاهده در کتاب اخلاق در نهج البلاغه - سخرانی های استاد رفیعی- ج1-ص132-133

عزیزان من !شناخت وادراک سه کانال دارد: حس،عقل و قلب. اینها سه نعمت الهی هستند تا بشر با جهان پیرامونش آشنا شود.

1. حس

اولین کانال حس است وقتی انسان به دنیا می آید به تدریج حواس پنجگانه اش فعال می شود. قران کریم در سوره نحل می فرماید:(والله اخرجکم من بطون امهاتکم لا تعلمون شیئا وجعل لکم السمع والابصار والافئده لعلکم تشکرون) ؛ وقتی از شکم مادر بیرون می آیید هیچ حسی کار نمی کند . اولین حسی که درون کودک به کار می افتد حس شنوایی است وبعد حس بینایی . در نقل هم است : «من فقد حسا فقد علما» هرکسی یک حس را از دست بدهد یک علم را از دست می دهد . بالاخره آن کسی که نمی بیند محروم است . آن کسی که نمی شنود خیلی از چیزها را متوجه نمی شود وحتی موجب می شود که نتواند صحبت کند . هر حسی را که انسان نداشته باشد یک علم را ندارد؛چون هر حسی منشا یک علم است . خواندن آیه الکرسی وبعضی دعاها ، نور چشم را می افزاید.

تسبیحات حضرت زهرا (علیها السلام) حس شنوایی را تقویت می کند . برای تقویت حواس پنج گانه ، هم امور مادی وهم امور معنوی توصیه شده است. روایتش در فروع کافی است.

2. عقل

دومین کانال ادراک ، عقل است . عقل مقدمه فکر است. حافظه و وجدان ، زیرمجموعه عقل هستند وعقل درک می کند وخوبی وبدی را تشخیص می دهد.

3. قلب 

سومین کانال ، قلب است. مراد از این قلب ،فیزیکی نیست . مرحوم علامه طباطبایی در المیزان می گوید : در قران هر جا که تغییر قلب آمده ، به معنای روح وحقیقت انسان استو قلب کانون عاطفه واحساسات است. اگر ناراحتی ومشکلی برای شما پیش بیاید می گوییدک قلبم به درد آمد. یا اگر کسی را خیلی دوست دارید به او می گویید: محبت شما در قلب من است.قرآن هم وقتی وحی را نازل می کند نمی فرماید: پیامبر؛ ما وحی را به عقل تو فرستادیم .عقل، وحی را تجزیه وتحلیل می کند . آن چیزی که برآن وحی می شود قلب است . قرآن کریم می فرماید: ( نزله علی قلبک) برقلب تو وحی می فرستیم. 

عزیزان من هم جسم ما نشاط می خواهد ، هم روح ما ؛ هم جسم ما خسته می شود ،هم روح ما؛ هم جسم ما سلامت می خواهد ، هم روح ما.

مشاهده در کتاب اخلاق در نهج البلاغه - سخرانی های استاد رفیعی - ج1-ص128-130

دو جانباز قطع نخاعی به من درس دادند . هر دو در حدود سی سال روی تخت

خوابیده بودند . به یکی از آنها گفتم : نمی خواهی چیزی به من بگویی؟ به من بگو

تا به مردم بگویم . گفت:به مردم بگوبرایم دعا کنند که خدا این را از من بپذیرد! او

کاملا راضی به همان چیزی است که خدا برایش مقدر کرده است .به جانباز دیگر

گفتم : از این وضعیت ناراحت نیستی ؟ خندید وگفت : وقتی خدا می خواهد من را

این طور ببیند ، من ناراحت چه چیزی باشم؟

 مشاهده از کتاب اخلاق در نهج البلاغه (جلد اول) - سخرانی های استاد رفیعی-ص43

حسن معاشرت مردان

قران کریم خطاب به مردان در بیانی روشن والبته کلان ، می فرماید:

«وعاشروهن بالمعروف» وبا آنان به نیکی رفتار کنید.

رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) نیز از سفارشات اکید جبرئیل درباره زنان خبر می دهد:

اوصانی جبرئیل (علیه السلام) بالمراة حتی ظننت انه لاینبغی طلاقها الا من فاحشة مبنیة.

جبرئیل پیوسته در مورد زن سفارش می کرد، چندان که گمان بردم طلاق دادن او ، جز در صورت ارتکاب فحشای آشکار ، روا نیست.

لذا آن حضرت نیز خطاب به مردان ، از آنان می خواهد که بهترین رفتار را با خانواده خود داشته باشند:

خیرکم خیرکم لاهله، وانا خیرکم لاهلی.

بهترین شما آن کسی است که برای خانواده اش بهتر باشد، ومن، بهترین شما بر ای خانواده ام هستم.

امام صادق (علیه السلام)از سه چیز به عنوان «نیاز اخلاقی مرد در تعامل با همسر» یاد کرده که یکی از آنها «معاشره زیبا» است.

در پاره ای از روایات ، به «احسان» به همسر تاکید شده است که بیان گر حسن معاشرت می باشد.رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) بهترین مرد را کسی می داند که کاری نکند که خانواده اش به دیگری پناه برند. همچنین آن حضرت ، با توجه دادن به اینکه مدیریت خانواده با مرد است واختیار آنان با مرد است، از مردان می خواهد نسبت به خانواده به نیکی عمل کنند:

« خانواده مرد اسیران اوهستند ، ومحبوب ترین بندگان نزد خداوند عزوجل کسی است که به اسیرانش، بیشتر نیکی کند.

همین امر وهمچنین تفاوت فیزیکی زن با مرد قدرت بیشتری به مرد می دهد که ممکن است مورد سوء استفاده قرار گیرد. به همین جهت مردان را از خدا ترسانده وآنان را به داشتن بهترین رفتار با خانواده فرا خوانده است.

              مشاهده از کتاب کانون مهرورزی -عباس پسندیده- ج1- ص 119-121

مثبت نگری

مسئله درک احسان ، به سیستم شناختی وارزیابی افراد مربوط می شود ، ولذا ناتوانی در درک

احسان را باید در ضعف یا نقص این سیستم جستجو نمود . سیستم شناختی وارزیابی برخی

افراد صرفا منفی یاب است وتوان درک چیزی جز بدی وزشتی را ندارد . اینجاست که احسان

همسر دیده نمی شود وفقط نقاط منفی او مورد توجه قرار می گیرد که نتیجه ایی جزء نفرت ندارد.

این همان چیزی است که در ادبیات دین از آن به عنوان «عیب جویی» یاذ می شود. افراد عیب جو

، پیوسته در حال رصد عیوب واشتباهات دیگران هستند. قران کریم این افراد را به شدت سرزنش

کرده است : «ویل لکل همزة لمزة، وای بر هر غیبت کننده عیب جو» در روایات پیشوایان دین نیز از

عیب جویی به شدت نهی شده است . رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)می فرماید:«عیب های

 مومنان را جستجو نکنید ، زیرا هر که دنبال عیبهای مومنان بگردد خداوند عیبهای او را دنبال کند

وهر که خداوند متعال عیوبش را جستجو کند ، او را رسوا سازد گرچه درون خانه اش باشد.

امام علی (علیه السلام ) می فرماید: دنبال عیب های مردم نباش ، زیرا عیب هایی که در خودت

هست - اگر خردمند باضی - مانع از آن می شود که از کسی عیب جویی کنی.

در روایات از عیب جویی به عنوان بدترین کارها ، واز عیب جو به عنوان احمق واقعی وبدترین مردم

یاد شده است.

لذا این منطق باید تغییر کند وسیستم ارزیابی فرد مثبت یاب شود. این کار با تمرین ، به ویژه زیر

نظر فردی آگاه وخبره امکان پذیر است.

                             مشاهده در کتاب کانون مهرورزی -عباس پسندیده -ج1- ص206-208