یازینب(س)

حالات علما نسبت به مادرشان:

من خودم مشاهده کردم، آیت الله فاضل لنکرانی (رحمت الله ) صبح های جمعه به حرم حضرت

معصومه (سلام الله علیها)مشرف می شد وبعد سر قبر پدر ومادرش می رفت وخم می شد وصورت به

قبر می گذاشت و آن را می بوسید .

حاج آقا ی یثربی می فر مودند : پدرم از من بلند قامت تر بود . ایشان ماذرش را به حرم برده وتا

کمر خم شده بود وکنار گوش این پیرزن برایش زیارت نامه می خواند که ایت الله العظمی

 گلپایگانی وارد حرم شد . تا دید پدر من تا کمر خم شد وبرای مادر پیرم زیارتنامه می خواند ،

ایستاد وخیره خیره این صحنه را نگاه می کرد . وقتی زیارت نامه تمام شد نزد پدرم آمد وفرمود:

آقاییثربی ! درعمرم به کسی غبطه نخوردم ، اما الان واقعا به تو غبطه خوردم.

                      مشاهده از کتاب اخلاق در نهج البلاغه (جلد اول)  - سخرانی های استاد رفیعی- ص56

حسن معاشرت مردان

قران کریم خطاب به مردان در بیانی روشن والبته کلان ، می فرماید:

«وعاشروهن بالمعروف» وبا آنان به نیکی رفتار کنید.

رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) نیز از سفارشات اکید جبرئیل درباره زنان خبر می دهد:

اوصانی جبرئیل (علیه السلام) بالمراة حتی ظننت انه لاینبغی طلاقها الا من فاحشة مبنیة.

جبرئیل پیوسته در مورد زن سفارش می کرد، چندان که گمان بردم طلاق دادن او ، جز در صورت ارتکاب فحشای آشکار ، روا نیست.

لذا آن حضرت نیز خطاب به مردان ، از آنان می خواهد که بهترین رفتار را با خانواده خود داشته باشند:

خیرکم خیرکم لاهله، وانا خیرکم لاهلی.

بهترین شما آن کسی است که برای خانواده اش بهتر باشد، ومن، بهترین شما بر ای خانواده ام هستم.

امام صادق (علیه السلام)از سه چیز به عنوان «نیاز اخلاقی مرد در تعامل با همسر» یاد کرده که یکی از آنها «معاشره زیبا» است.

در پاره ای از روایات ، به «احسان» به همسر تاکید شده است که بیان گر حسن معاشرت می باشد.رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) بهترین مرد را کسی می داند که کاری نکند که خانواده اش به دیگری پناه برند. همچنین آن حضرت ، با توجه دادن به اینکه مدیریت خانواده با مرد است واختیار آنان با مرد است، از مردان می خواهد نسبت به خانواده به نیکی عمل کنند:

« خانواده مرد اسیران اوهستند ، ومحبوب ترین بندگان نزد خداوند عزوجل کسی است که به اسیرانش، بیشتر نیکی کند.

همین امر وهمچنین تفاوت فیزیکی زن با مرد قدرت بیشتری به مرد می دهد که ممکن است مورد سوء استفاده قرار گیرد. به همین جهت مردان را از خدا ترسانده وآنان را به داشتن بهترین رفتار با خانواده فرا خوانده است.

              مشاهده از کتاب کانون مهرورزی -عباس پسندیده- ج1- ص 119-121

مثبت نگری

مسئله درک احسان ، به سیستم شناختی وارزیابی افراد مربوط می شود ، ولذا ناتوانی در درک

احسان را باید در ضعف یا نقص این سیستم جستجو نمود . سیستم شناختی وارزیابی برخی

افراد صرفا منفی یاب است وتوان درک چیزی جز بدی وزشتی را ندارد . اینجاست که احسان

همسر دیده نمی شود وفقط نقاط منفی او مورد توجه قرار می گیرد که نتیجه ایی جزء نفرت ندارد.

این همان چیزی است که در ادبیات دین از آن به عنوان «عیب جویی» یاذ می شود. افراد عیب جو

، پیوسته در حال رصد عیوب واشتباهات دیگران هستند. قران کریم این افراد را به شدت سرزنش

کرده است : «ویل لکل همزة لمزة، وای بر هر غیبت کننده عیب جو» در روایات پیشوایان دین نیز از

عیب جویی به شدت نهی شده است . رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)می فرماید:«عیب های

 مومنان را جستجو نکنید ، زیرا هر که دنبال عیبهای مومنان بگردد خداوند عیبهای او را دنبال کند

وهر که خداوند متعال عیوبش را جستجو کند ، او را رسوا سازد گرچه درون خانه اش باشد.

امام علی (علیه السلام ) می فرماید: دنبال عیب های مردم نباش ، زیرا عیب هایی که در خودت

هست - اگر خردمند باضی - مانع از آن می شود که از کسی عیب جویی کنی.

در روایات از عیب جویی به عنوان بدترین کارها ، واز عیب جو به عنوان احمق واقعی وبدترین مردم

یاد شده است.

لذا این منطق باید تغییر کند وسیستم ارزیابی فرد مثبت یاب شود. این کار با تمرین ، به ویژه زیر

نظر فردی آگاه وخبره امکان پذیر است.

                             مشاهده در کتاب کانون مهرورزی -عباس پسندیده -ج1- ص206-208 

تاکید برنرم خویی

شاید نرم خویی  از مهم ترین واساسی ترین مولفه های خوش اخلاقی  باشد.

از این رو، مورد تاکید جدی قرار گرفته  ودر توضیح آن ، تعبیرهایی در روایات آمده که می تواند که مفهوم نرم خویی را روشن تر سازد. امام صادق(علیه السلام ) می فرمایند:  که روزی رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) به مردم فرمودند: « آیا شما را از بهترین افرادتان خبر ندهم؟» مردم گفتند: چرا ، ای پیامبر خدا ! حضرت (صلی الله علیه وآله وسلم ) در پاسخ فرمود:

« خوش خوترین شما، نرم خوهای بی آزار ، آنان که با دیگران الفت می گیرند ودیگرالن نیز با آنان الفت می گیرند.»

همسرانی که از این ویژگی برخوردارند ، به راحتی الفت وصمیمیت در آنان شکل می گیرد و این به پایداری  ورضایت زناشویی منجر می شود . جالب این که در روایت تصیح شده که اگر کسی از این ویژگی محروم باشد ، هیچ خیری در آن نیست. این نشان می دهد که بدون این ویژگی نمی توان خیری از زندگی انتظار داشت. رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) می فرماید: مومن، خون گرم است . در کسی که الفت نمی گیرد والفت نمی پذیرد خیری نیست.

روایتی دیگری نیز در این باره وجود دارد. نکته جالب تر این که در این روایات  تصریح شده که این، ویژگی اهل ایمان است. ودر برخی دیگر از روایات تصریح شده که منافق ، خون گرم نبودن و الفت نگرفتن ، ویژگی منافقان است. رسول خدا ( صلی الله علیه وآله وسلم ) در این باره می فرماید:

منافقان را نشانه هایی است که با آنها شناخته می شوند :…. الفت نمی گیرند ودیگران نیز با آنها الفت نمی گیرند.

همه این ها نشان دهنده جایگاه بلند نرم خویی والفت گرفتن با دیگران است. وجود این ویژگی ، روابط گرم وصمیمانه ای را میان همسران  به وجود می آورد و پایداری و رضامندی را تضمین می کند.

مشاهده از کتاب کانون مهرورزی - عباس پسندیده- ج 1- ص138-141

ابزارهای مختلف  معرفت ومراحل متفاوت آن هریک برای خود شرایط وموانعی خاص دارند.

شرایط رویت ،سلامت چشم وحفظ فاصله مناسب وصافی هوا وروشنایی فضا ومانند آن است وموانع آن اموری از قبیل بیماری چشم گردوغبار،حجاب، تیرگی،تاریکی است، با بودن شرایط لازم ونبود موانع است که چشم کار خود را انجام می دهد وچیز دیدنی رامی بیند.

قوه عاقله نیزبرای تعقل ، نیازمند به فضای صاف وپاک  از دام های وهمی وخیالی است وپس از ایجاد شرایط ورفع موانع نیاز به آن است که سمت نظر و آنچه که مطلوب است مشخص شده وحد وسط مناسب با آن پیدا شود . با پیدا کردن مقدمات لازم وپرهیز از استقرای ظنی وتمثیل تخمینی و… شرایط درونی عاقله برای تعقل فراهم می گردد.

قلب نیز موانع وشرایط خاصی دارد. کار قلب مشاهده حقایق کلی سعی به صورت اشخاص خارجی است این مشاهده از طریق صیقل دادن قلب وصاف کردن آن حاصل می گردد، قلب علاوه بر صیقل وپاکی از غبار وزنگ هایی  که مناسب به آن است همانند آینه نیاز دارد تا سمت و جهت خود را نیز تصیح کند.

                برگرفته از کتاب معرفت شناسی در قرآن - ایت الله جوادی آملی -ص 267